Ścieżka turystyczna "Dolina Wilczego Potoku" - Przystanek Betonowy Most

Betonowy Most
 
Most rozporowy na Łomniczce został wybudowany około 1912 roku. Zastosowanie żelbetonu w budowie mostu zostało podyktowane troską o jego wytrzymałość, ale także ze  względów estetycznych. Żelbeton pozwalał na nadanie mostowi charakterystycznego „lekkiego” wyglądu. Most łączył nieistniejącą już osadę górską Budniki (Forstlangwasser) na północnym zboczu Kowarskiego Grzbietu z Karpaczem Górnym (Bruckenberg). W okresie międzywojennym były popularne wycieczki z Karpacza przez Wilcza Porębę, Betonowy Most do schroniska Forstbaude w Budnikach i dalej do Przełęczy Okraj.
W 1901 r. w Górach Izerskich wybudowano most rozporowy na Izerze. Poprzedni zniszczyła wielka powódź z 1899 r. Nowa przeprawa była pionierskim rozwiązaniem budownictwa drogowego na terenie Śląska. Użyto bowiem do jej budowy żelbetonu. Po raz pierwszy żelbeton wykorzystano do budowy mostu łukowego we Francji w 1875 r.  Zastosowano przy tym patent j. Moniera (1823-1906), uważanego za wynalazcę betonu zbrojonego. W 1867 r. j. Monier, z zawodu ogrodnik opatentował donicę kwiatową z betonu zbrojonego siatką drucianą, która zapobiegała rozsadzaniu przez korzenie roślin (donic?). Skonstruował pierwsza płytę żelbetową zbrojoną siatką z prętów o średnicy 5-10 mm, zwaną płytą Moniera. Na większą skalę użycie żelbetonu na Dolnym Śląsku datuje się na pocz. XX w. przodował w tym Wrocław, w którym zbudowano w tej technice zajezdnię tramwajową (1908), dwie hale targowe (1908) oraz wpisaną na listę światowego dziedzictwa UNESCO Halę Stulecia (1912). Most na Izerze był więc budowlą doprawdy wyjątkową, pionierską w skali europejskiej.

 
 
Fot1. Remont Betonowego Mostu (fot. Jakub Raj)


Fot2. Remont Betonowego Mostu (fot. Jakub Raj)


Fot3. Remont Betonowego Mostu (fot. Jakub Raj)


Fot4. …po remoncie (fot. Żaklina Antczak-Raj)