Ścieżka turystyczna "Dolina Wilczego Potoku" - Przystanek 7

DOLINA WILCZEGO POTOKU
Przystanek 7 Archiwum genetyczne jodły pospolitej
 
Przed nami archiwum genetyczne jodły pospolitej. Zgromadzone są tu klony tego gatunku - sadzonki  (podkładki) z zaszczepionymi pędami (zrazami) z dorosłych jodeł. Dzięki temu już po ok. 7 latach obradzają one w pierwsze szyszki, z których zbiera się nasiona do hodowli sadzonek, wykorzystywanych w programie restytucji – przywracania jodły do karkonoskich lasów.
Niewątpliwą zaletą takich plantacji jest fakt, że uzyskane w sposób wegetatywny osobniki zachowują „pamięć” dorosłych drzew, a więc szybciej owocują. Jak wykazało doświadczenie najstarszej plantacji, już po około 20 latach z 1 hektara powierzchni można zebrać nawet 400 kg szyszek.
Jodła pospolita jest jednym z gatunków lasotwórczych, który w dawnych czasach obficie porastał teren Karkonoszy. Jednak wskutek gospodarki człowieka (górnictwo, hutnictwo, przemysł) niektóre gatunki drzew zostały wyeliminowane, a lasy z dominacją buka, jodły, świerka i jawora zastąpiono przez wprowadzone sztucznie wielohektarowe monokultury świerkowe.
Założenie kolekcji klonów okazało się konieczne, ponieważ na terenie Karkonoskiego Parku Narodowego, w znacznym rozproszeniu, pozostało tylko ok. 840 dorosłych jodeł, co poważnie utrudniało proces rozmnażania tego gatunku. Świadomość zagrożenia tego cennego gatunku przyczyniła się do podjęcia w latach 90. ubiegłego wieku zakrojonego na szeroką skalę programu restytucji jodły pospolitej, mającego na celu zahamowanie niekorzystnych tendencji i przywrócenia jodle należnego 20-procentowego udziału w  składzie gatunkowym sudeckich lasów.
Dziś w KPN istnieją trzy zachowawcze plantacje o łącznej powierzchni ok. 11 ha. Dzięki temu jodła sukcesywnie powraca na utracone wskutek błędów gospodarki ludzkiej tereny
 


Klon (szczep) jodły pospolitej (fot. Roman Rąpała)


Archiwum genetyczne jodły pospolitej (fot. Andrzej Raj)


Jedna z ocalałych dorosłych jodeł. Każde drzewo posiada swój numer  (fot. Roman Rąpała)


Sadzonka jodły (fot. Roman Rąpała)


Pierwsze szyszki jodłowe w archiwum genetycznym koło Jagniątkowa (fot. Andrzej Raj)