Ryś kiedyś i dziś

Ryś kiedyś i dziś, czyli o występowaniu gatunku w Karkonoszach

Ponad 200 lat temu Karkonosze zamieszkiwał wspaniały drapieżnik jakim jest ryś Lynx lynx. Ostanie żyjące w naszych górach osobniki odstrzelono około 1800 roku. Dawniej ludzie nie mieli takiej świadomości przyrodniczej jak dzisiejsze społeczeństwo. Nadmiernie korzystano z dóbr przyrody, a każdy drapieżnik był celem eksterminacji. O tym, że chętnie polowano w Karkonoszach na duże drapieżniki świadczą stare dokumenty: np. taryfa opłat za odstrzał w dobrach Schaffgotschów z 1665 r., według której za rysia płacono wówczas 6 guldenów (więcej niż za niedźwiedzia, wilka czy też żbika).

Przez niemal dwa stulecia ryś pozostawał w Karkonoszach jedynie historią. W ostatnim dziesięcioleciu coraz częściej pojawiały się informacje o obecności rysia po czeskiej stronie gór. Na terenie Karkonoskiego Parku Narodowego po raz pierwszy wykryto jego tropy w 2006 r. Przez kolejne lata nie udało się potwierdzić obecności rysia w naszych górach. Dopiero po sześciu latach w styczniu tego roku wykryto jego obecność - tropy rysia znów przecięły karkonoskie lasy.

Na próżno można szukać rysia na mapach występowania gatunku w rejonie Sudetów. Zamieszkuje tylko niektóre lasy na północnym wschodzie kraju oraz Karpaty. W wyniku reintrodukcji zostały utworzone populacje w Puszczy Kampinoskiej oraz Piskiej. Żyje ich w naszym kraju wg szacunków około 200 osobników. Jeśli chodzi o Karkonosze - to należy się spodziewać, że ryś jest tu znacznie częstszym gościem niż mówią o tym sporadyczne stwierdzenia i obserwacje. Prowadzi on wyjątkowo skryty tryb życia, a terytoria poszczególnych osobników zajmują ogromne powierzchnie – nawet do 250 km2 w przypadku samców.