Wiatrowały a przekształcenia zboczy Karkonoszy
W 2009 roku rozpoczęto realizację projektu pt. „Saltacja wykrotowa jako element składowy dynamiki stoku zalesionego na przykładzie polskiej części Sudetów”, którego istotą jest zbadanie wpływu drzewostanów na mikrorzeźbę, dynamikę i ewolucję zalesionych stoków sudeckich. Projekt jest częścią rozprawy doktorskiej realizowanej przez mgr Łukasza Pawlika w Zakładzie Geomorfologii Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego. W ramach tak sformułowanego tematu badania prowadzone są również na terenie Karkonoskiego Parku Narodowego. Wiatrowały powstające pod wpływem uderzenia silnego wiatru są dosyć powszechnym zjawiskiem w Sudetach, a szczególnie w przypadku tak wysoko wyniesionego masywu, jakim są Karkonosze. Głównym celem projektu jest wykazanie częstotliwości katastrofalnych wiatrowałów oraz ich wpływu na przekształcenie powierzchni stoku i pokryw glebowo-zwietrzelinowych pod wpływem procesu saltacji wykrotowej. Ze względu na odmienną morfologię stoku, podłoże geologiczne i wykształcenie pokryw stokowych, proces ten przedstawia się tu w zdecydowanie odmienny sposób niż w innych partiach Sudetów. Szczegółowe badania terenowe oraz analizy GIS pozwolą na dokładniejsze uchwycenie potencjalnych różnic oraz nadanie opisywanemu procesowi atrybutów ilościowych.
Rozpoczęte już prace terenowe skupiały się na pomiarze karp powalonych drzew, w celu oszacowania objętości wyniesionego materiału stokowego, oraz instalacji chwytaczy do pomiaru spłukiwania z powierzchni stoku po wiatrowale i folii do pomiaru tempa degradacji bryły korzeniowej. Przy pomocy oprogramowania GIS przeprowadzona zostanie analiza ortofotomap z różnych okresów, a zwłaszcza porównanie stanu drzewostanów karkonoskich przed i po przejściu Cyklonu Cyryl w styczniu 2007 r. Pozwoli to na charakterystykę zniszczeń w lasach pod wypływem jednego epizodu bardzo silnego wiatru, a tym samym wskazanie obszarów z drzewostanami bardziej narażonymi na tego typu zjawisko. Do zakończenia projektu w 2013 r. prowadzony będzie również monitoring na powierzchniach badawczych zlokalizowanych na różnych wysokościach w obrębie Karkonoskiego Parku Narodowego.
Oprac. i foto: Łukasz Pawlik
Biuletyn informacji publicznej
